اولین رویداد تحلیل آراء اندیشمندان توسعه در ایران در موسسه برگزار گردید.
رویداد تحلیل آراء اندیشمندان توسعه در ایران در اولین جلسه با رویکردی به اندیشههای دکتر حسین عظیمی آرانی، روز دوشنبه 29 اردیبهشت ساعت 10 تا 12 در مؤسسه برگزار گردید.
مؤسسه عالی آموزش و پژوهش برنامهریزی برگزار کرد:
آسیبشناسی توسعه در ایران با رویکردی به اندیشههای دکتر حسین عظیمی آرانی
رویداد تخصصیˮآسیبشناسی توسعه در ایران با رویکردی به اندیشههای دکتر حسین عظیمی آرانی“ با حضور اساتید و صاحبنظران روز دوشنبه 29 اردیبهشت ماه بهصورت حضوری و مجازی در موسسه عالی آموزش و پژوهش برنامهریزی برگزار گردید.
در ابتدای این رویداد د کتر داود حسینپور معاون پژوهشی موسسه ضمن خیرمقدم و گرامیداشت یاد و خاطره استاد فرهیخته مرحوم دکتر حسین عظیمی بیان داشت: راز ماندگاری یک چهره علمی ترکیبی از تواضع، ادب و فروتنی است و دلیل ماندگاری مرحوم دکتر حسین عظیمی همین خصیصههای ارزشمند بود. ایشان با تاکید بر اهمیت و جایگاه سرمایه انسانی معتقد بودند آنچه که یک کشور را میتواند نجات دهد سرمایه انسانی است.
در ادامه دکتر حسین انتظامی معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای خدمت – رئیس جمهور شهید و همراهانشان- دیدگاههای اصلاحی خود در خصوص توسعه را اینگونه آغاز کرد: شخصیتهایی مانند مرحوم دکتر عظیمی را در کشور اندک داریم در حالیکه بعضی از آراء ایشان بعد از چند دهه اکنون موردتوجه قرار گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه برای توسعه کشور به شهروندانی توسعهخواه نیازمندیم، افزود: ما برای رسیدن به توسعه باید به دو موضوع مهم حزب و ساختارزدایی توجه کنیم. کارکرد حزب کادرسازی است. در سایه حزب، دیگر مسؤولیتگریزی و به بیان دیگر پدیدهای بهنام گردننگیری نخواهیم داشت. ایشان در بعد ساختارزدایی - نه به معنای ساختارشکنی - سندزدایی و گزارشزدایی را مورد تآکید قرار دادند و ادامه دادند بخش بزرگی از سیستم توسعه به گزارشدادن معطوف شده است در حالی که در کشور ایران اسناد بالادستی بسیار زیادی داریم. اگر این قوانین کثیر را به هوش مصنوعی بدهیم هوش مصنوعی هم در مقابل این کثرت اسناد، گزارشات و قوانین به زانو درمیآید. ساختارزدایی و سندسازی در روابط همافزا قرار دارند که نتیجه آن پدیدهای جز بزرگ شدن دولتها نیست.
معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه، ساختار دولتها را به فردی فربه تشبیه کرد که طبیعتاً اینچنین فردی از چابکی برخوردار نیست. وی افزود: متاسفانه در کشور ما وقتی ساختاری جدید قرار است جایگزین ساختار قبلی شود ساختار قبلی به حیات خود ادامه میدهد و با ساختار جدید تنازع ایجاد میشود. لذا اگر نهضت ساختارزدایی اجرا نشود، هرچقدر برنامه بنویسیم موفق نخواهیم بود.
سخنران بعدی رویداد دکتر علاءالدین ازوجی، رئیس امور اقتصاد کلان سازمان برنامه و بودجه کشور در سخنان خود اظهار داشت: مراجعه به کتابهای مرحوم دکتر عظیمی دنیایی از اندیشههای مختلف را پیش چشم شما میگشاید. وی به چرخه عمر برنامهریزی ایران از بدو تولد تا دوران کهولت آن با نگاه به اندیشههای دکتر عظیمی پرداخت و پرسشهای اساسی را مطرح ساخت که آیا برنامهریزی در ایران بیشتر تکنسلی، مردمی، یا بیننسلی بوده است؟ و راه برونرفت از چالشهای وضعیت کنونی کدام است؟ آیا راه تنفسی برای چرخه برنامهریزی میتوان یافت؟
وی در ادامه به دلایل کهنسالی یا کهولت سنی چرخه عمر برنامهریزی در ایران پرداخت و اینگونه ادامه داد: تنها راه شکستن چرخه عمر بیمار برنامهریزی در ایران، پیوند زدن شریانهای تصمیمگیری به قلب جامعه است.
دکتر ازوجی به مصادیق عدم توفیق مشارکت مردم در اقتصاد و مصادیق نسبی مشارکت مردم در اقتصاد پرداخت و اظهار داشت: مشارکت مردم، مانند اکسیژن، برای سیستم تنفسی این چرخه است که اگر قطع شود برنامهریزی دچار خفقان ساختاری میشود.
رئیس امور اقتصاد کلان سازمان برنامه و بودجه در ادامه افزود: مرحوم دکتر عظیمی معتقد بود مردم نه موضوع توسعه که باید فاعل آن باشند. وی عصر طلایی برنامهریزی در ایران را دههی 1380 دانست و گفت: قالب فرصتهای جمعیتی از اواسط دهه 1380 شروع شد که یک فرصت برای برنامهریزی توسعه در هر کشوری است. وی در ادامه به راهکارهای نوین حکمرانی پرداخت و گفت حکمرانی توسعهای در ایران زمانی به بلوغ میرسد که برنامهریزی از منطق ˮفرماندهی- کنترل“ به پارادایم همآفرینی جمعی گذار کند. جایی که هر شهروند نه دریافتکننده منفعل بلکه کنشگر فعال در طراحی و ارزیابی سیاستهاست.
دکتر ازوجی اینگونه سخن خود را به پایان رساند که اگر برنامهریزی را یک فرایند زنده بدانیم آن گاه مشارکت مردم همان گردش خون در این پیکره است که بدون آن توسعه به کما میرود. این رویکردها میتواند تلفیقی از تئوریهای اقتصادی، نقد ساختاری و راهکارهای عملی و کاربردی در اقتصاد ایران بخصوص از بعد توسعه سرمایه انسانی باشد که بکارگیری آنها یادبودی شایسته از اندیشههای مرحوم عظیمی بهعنوان قطبنمای بومی و چراغراه بازسازی یک نظام توسعهای در ایران خواهد بود.
دکتر خسرو نورمحمدی، کارشناس معاونت علمی امور فرهنگی و اجتماعی سازمان برنامه و بودجه در ادامه رویداد پیرامون آسیبشناسی برنامههای توسعه و بایستههای برنامه هفتم سخن گفت با این توضیح که در بررسی و آسیبشناسی نظام برنامهریزی کشور به 420 عامل آسیب در 6 حوزه زمینهای، مبانی تئوریک و الگوی برنامه، طراحی و تدوین برنامه، تصویب، اجرا و نظارت بر برنامه رسیدهایم. وی در ادامه همچنین به مقایسه دیدگاه مرحوم دکتر حسین عظیمی با برنامهریزی نتیجهمحور و انگیزه سازگار + RBM در مراحل توسعه پرداخت.
سخنران بعدی این رویداد، دکتر امیدعلی پارسا رئیس امور برنامه و بودجه استانهای سازمان برنامه و بودجه بود. ایشان طی گزارشی تحلیلی و مدون رویکرد مدیریت و برنامهریزی مبتنی بر نتایج و مکانیسمهای انگیزه سازگار + RBM را حلقه مفقوده برنامههای توسعه و ابزار عملیاتیکردن اندیشههای توسعهای شادروان دکتر عظیمی دانست و برنامههای دولت چهاردهم را با این رویکرد موردبررسی و واکاوی قرار داد.
سخنران پایان بخش این رویداد مهندس امیر عظیمی فرزند برومند دکتر حسین عظیمی بودند که فرازهایی از رویکردهای مدیریتی و پژوهشی پدر گرامیشان را برای حضار بیان داشتند. در خاتمه لوح گرامیداشت یاد و خاطره دکتر حسین عظیمی به امضای ریاست محترم مؤسسه به فرزند برومند ایشان اهداء شد.